به‌ تازگی اعضای «توکن» غیرقانونی، بدون پشتوانه و غیرمعتبر BRG به اتهام اخلال در نظام اقتصادی کشور و با دستور دادسرای ویژه جرایم اقتصادی، دستگیر شدند تا کسانی که برای حفظ ارزش پولشان در این پروژه سرمایه‌گذاری کرده‌اند دست ‌خالی از این پروژه به خانه برگردند.

پیش ‌از این مردم برای کسب سود و حفظ ارزش دارایی‌های نقدشان سراغ بازارهای طلا و ارز می‌رفتند، بعدها خودرو و مسکن نیز به‌ عنوان کالاهای سرمایه‌ای مورد توجه قرار گرفت و سپس این بورس بود که گوی سبقت را از دیگران ربود، ولی ریزش بازارسرمایه سبب شد مردم از خیر این بازار نیز گذشته و دنبال مسیر دیگری باشند که بدون ریسک از آب‌ رفتن دارایی‌هایشان جلوگیری کنند. آن‌طور که رئیس کمیسیون اقتصاد نوآوری و تحول دیجیتال اتاق تهران چندی پیش گفته است ۱۲میلیون ایرانی وارد بازار رمزارزها شده‌اند که ۷۷درصد آن‌ها با هدف حفظ ارزش پول پا به این بازار گذاشته‌اند؛ اما نکته اینجاست که سرمایه‌های مردم به‌ جایی کوچ کرده است که از نظر متخصصان بسیار ناامن و غیرقابل اطمینان قلمداد می‌شود.

رمزارز وسیله تبادل یا سرمایه‌گذاری

همایون دارابی، کارشناس و تحلیلگر بازارهای مالی در گفت‌وگو با خبرنگار ما با اشاره به کلاهبرداری ۲میلیارد دلاری یک شرکت رمزارز در ترکیه که به تازگی اتفاق افتاده است، می‌گوید: واقعیت این است رمزارزها هنوز در هیچ کشوری تحت نظارت نیستند و تا زمانی که نهاد رسمی بر آن نظارت نداشته باشد جزو خطرناک‌ترین بازارها محسوب شده و کلاهبرداری، هک و بی‌ارزش شدن، در کمین صاحبان این پول‌های دیجیتالی است.

وی با تأکید بر اینکه رمزارزها برای مبادله طراحی شدند، تصریح می‌کند: متأسفانه در فضای بی‌قانونی بین‌المللی برای رمزارزها، این کدهای دیجیتالی به ابزارهای سرمایه‌گذاری تبدیل‌ شده‌اند در حالی فاقد مشخصات لازم برای سرمایه هستند.

دارابی با اشاره به اینکه مهم‌ترین ویژگی یک ابزار سرمایه‌گذاری این است که بین عموم مقبولیت داشته باشد، می‌گوید: طلا یک ابزار سرمایه‌گذاری شناخته‌شده است؛ چرا که وقتی مردم روی طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند، پولشان را صرف خرید یک فلز کمیاب می‌کنند که به دلیل مقبولیت عمومی باارزش است، اما شما در بازار رمزارزها بیش از ۴ هزار و ۷۰۰ نوع کوین و توکن دارید که این امر سبب می‌شود مسئله یونیک بودن آن زیرسؤال رفته و مقبولیت آن ناپایدار باشد. درست مثل این است که خریدوفروش همه فلزات در دنیا مثل طلا باشد که این عملاً غیرممکن است.

خرید رمزارزها تحت تأثیر

تبلیغات دلالان

وی سپس درباره مواجهه ناآگاهانه مردم با این مقوله سخن می‌گوید و تأکید می‌کند: ورود به این حوزه باید با دانش کافی همراه باشد ولی متأسفانه افراد حاضر می‌شوند بدون آگاهی و اینکه بدانند اصلاً تفاوت بین بیت‌کوین و بیت‌کوین‌کش چیست، دارایی خود را به هر رمزارزی بدون شناخت تبدیل می‌کنند که دلالان آن را پررونق نشان می‌دهند. در این بستر فضای بسیار خوبی برای فریبکارانی فراهم می‌شود که سودشان در گرو فروش ارزهای بی‌ارزش به مردم است.

وی با بیان اینکه خطر دیگری که سرمایه‌های مردم را تهدید می‌کند این است که هنوز موضوع کیف پول در کشور حل ‌نشده و منابع مردم در صرافی‌های خارجی نگهداری می‌شود، می‌افزاید: این صرافی‌ها هر لحظه ممکن است دسترسی ایرانی‌ها را قطع کنند یا هک شده یا اینکه کلاهبرداری از آب دربیایند.

خطر بی‌ارزش شدن رمزارزها با موج‌سازی‌های جعلی

دارابی با اشاره به اینکه این بازار ناظر ندارد و بسیار مورد دستکاری قیمتی قرار می‌گیرد، می‌گوید: به رمزارزها باید به‌ عنوان ابزار دادوستد خرد نگاه کنیم؛ ولی مقوله سرمایه‌گذرای را باید کنار بگذاریم، چون این حوزه همواره با ورود نهنگ‌های بزرگی که با موج‌سازی‌های جعلی به یک ارز ناشناس ارزش می‌بخشند و با اقبال مردم، ناگهان پشت آن را خالی می‌کنند، در حال تلاطم است و در این میان همواره این صاحبان سرمایه‌های خرد هستند که زیان می‌کنند.

وی با تأکید بر اینکه به دلیل فعالیت‌های مالی قاچاق و پولشویی با رمزارزها حتی در بحث انتقال و دادوستد هم خیلی از کشورها حاضر نیستند آن را به ‌عنوان ابزار انتقال رسمی بپذیرند، می‌افزاید: در کشور ما تصمیم گرفته ‌شده استخراج ارز از مسیر قانونی انجام بشود؛ چرا که ما در دنیا قطب انرژی هستیم. براساس قانون، رمزارزها می‌توانند برای صادرات و واردات در شرایط تحریمی استفاده شوند که این کار از طریق صرافی‌های تحت نظارت مجاز است، ولی استفاده از آن به‌ عنوان ابزار سرمایه‌گذاری و پس‌انداز ممنوع است.

وی یادآور می‌شود، تاکنون هیچ شرکت بزرگی در دنیا حاضر نشده فعالیت‌های اقتصادی و فروش خود را با استفاده از این رمزارزها انجام بدهد و حتی تسلا هم که در مقطعی اعلام کرد از این ابزار استفاده می‌کند، خیلی زود حرف خود را پس گرفت و استفاده از رمزارزها را منوط به شرایطی کرد که تا زمان تحقق آن‌ها این مسئله را تعویق بیندازد.

وی با اشاره به برخی انتقادها به بیت‌کوین و اتریوم که نیمی از ارزش کلی رمزارزها مربوط به آن‌هاست، می‌افزاید: اگر بنا به این باشد که این مقوله در دنیا جا بیفتد، کشورها باید شبکه پذیرش این رمزارزها را ایجاد کنند، در حالی ‌که حتی شبکه انتقال بیت‌کوین نیز به ‌اندازه شبکه سرمایه‌گذاری آن رشد نکرده و پرداخت در این شبکه با دشواری‌هایی همراه است.

وی با اشاره به اجرای پروژه‌هایی مثل یوان دیجیتالی و رمزارزهای روسیه و ونزوئلا، می‌افزاید: با توجه به اینکه این کشورها قرار است رمزارزهای ملی خودشان را یک‌به‌یک همتای ارزهای فیزیکی رایج در کشورشان معرفی کنند، نباید از این مقوله عقب بمانیم. اکنون ضرورت تسریع در تعیین‌تکلیف و تنظیم و تصویب قوانین و سیاست‌های کلی در حوزه رمزارز بر همگان روشن‌ شده و ما در حالی‌ که مراقب پیامدهای ورود نادرست به این حوزه هستیم، باید ابزارهای داخلی لازم برای حضور رمزارزها در مبادلات اقتصادی کشور را فراهم کنیم